Behandeling stressklachten
We hebben het over stress als we spanning of druk ervaren. Bijvoorbeeld als we zenuwachtig zijn als we een presentatie moeten geven. En dat is prima. Het is een hormonale reactie waardoor ons lichaam in paraatheid gebracht wordt om ons te behoeden voor gevaar. We kunnen zodoende sneller en efficiënter reageren. Op het moment dat “het gevaar” geweken is daalt de hormonale spiegel en kunnen we weer ontspannen. Dit is positieve stress en dit is gezond.
Als stress zich opstapelt, door aanhoudende spanning of druk, dan kan het je blokkeren en zul je op momenten van spanning of druk niet meer reageren zoals je dat gewend bent. Je hormoon systeem draait continue door. Je staat dan als het ware continue “aan” en het kost je steeds meer moeite om te ontspannen. Dit is negatieve of chronische stress en is ongezond.
Wat merk je bij chronische stress?
Chronische stress kan een grote invloed hebben op je kwaliteit van leven. Je lichaam en je geest slaan als het ware “op hol” als gevolg van stress. Je kunt op diverse gebieden symptomen van chronische stress herkennen.
Psychisch
Doordat je hormonale systeem als gevolg van stress overuren draait verkeert zowel je lichaam als je geest lange tijd in spanning. Als je vaker last hebt van stress kan het zijn dat je voortdurend dat gevoel van spanning ervaart. Je kan maar niet tot rust komen. Chronische stress zorgt er helaas ook voor dat je je gespannen voelt als je wilt gaan slapen. Wat vervolgens niet of moeilijk gaat en de vermoeidheid zich opstapelt. Omdat je het gevoel hebt dat je steeds alert bent, constant “aan” staat, is het ook moeilijk om psychisch rust te vinden. Je blijft altijd maar bezig in je hoofd. Je blijft voortdurend nadenken, piekeren, en je vermoeit je geest. Dit kan tot verregaande gevolgen leiden, bijvoorbeeld een burn-out of chronisch vermoeidheidssyndroom.
Doordat je systeem overwerkt is, is het vaak lastig om rustig te blijven en vriendelijk te reageren. Een vraag als “hoe was je dag” kan al teveel zijn. Simpelweg omdat je dan moet nadenken en iets moet vertellen terwijl je lichaam-geest systeem al overvraagt is. Prikkelbaarheid wordt op die manier getriggert.
Je kunt door aanhoudende stress ook neerslachtig worden, je ongelukkig voelen. Of je gaat vaker huilen als gevolg van voortdurende uitputting van je systeem. Je kunt het plezier in het leven verliezen.
Chronsiche stress kan leiden tot een laag zelfbeeld. Immers, doordat je op allerlei gebieden problemen gaat ervaren kan dat een gevoel van onkunde opwekken. Je krijgt een “kort lontje”, raakt gefrustreerd, wat ook je relaties kan beïnvloeden. Het kan gedachten opwekken als “ik ben niets waard” of “ik doe er niet toe”.
Lichamelijk
Chronische stress heeft invloed op je immuunsysteem. Doordat je lichaam de prioriteiten anders instelt ben je vatbaarder voor infecties en virussen. Chronische stress kan de intensiteit van pijnklachten verhogen. Je ontwikkeld een voortdurende vermoeidheid. Je zult meer moeten rusten echter stress zorgt ervoor dat je meer moeite hebt met slapen. Je kunt zowel met inslapen als doorslapen problemen ervaren.
Stress kan veel invloed hebben op je voedingspatroon en je kunt “ongezonde” eetpatronen ontwikkelen. Je krijgt een grote drang naar suikers, zout en vet eten. Het resultaat kan overgewicht zijn. Daarbij heeft het stresshormoon cortisol een directe werking op het vetweefsel.
De chemische reactie van stress veroorzaakt een hoger hartritme, wat bij chronische stress kan leiden tot hartkloppingen. Andere verschijnselen zijn voortdurend gespannen spieren en verwijde pupillen.
Gedrag
Stressklachten kunnen ook invloed hebben op je gedrag. Soms zijn die veranderingen zo subtiel dat je ze zelf niet eens in de gaten hebt. Mensen in je omgeving kunnen je er dan opmerkzaam op maken en zo kun je beseffen dat de stress je “in de greep heeft”. Chronische stress kan ook je sociaal leven negatief beïnvloeden. Ook dat heeft weer gevolgen voor je gezondheid en zo kun je in een vicieuze cirkel belanden.
Als je last hebt van stress wil je je op een of andere manier afreageren. Bijvoorbeeld door ineens veel te gaan eten. Maar het kan ook zijn dat je helemaal geen zin meer hebt in eten.
Als je voortdurend leidt onder stress kun je je onrustig en zenuwachtig voelen. Zo vindt je het moeilijk om stil te zitten en van iets te genieten.
Door piekergedrag wordt het lastiger om dingen te onthouden en de aandacht bij een onderwerp of een taak te houden. Concentratieproblemen komen dan ook veel voor.
Chronische stress maakt de kans groter dat je negatief gaat denken wat zich kan uiten in meer klagen, eerder verwijten maken of je humor verliezen.
Chronische stress kan ook impact hebben op je sociale leven. Mensen om je heen hebben geen zin meer in het onrustige en soms onvoorspelbare gedrag. Deze ervaringen kunnen ervoor zorgen dat je jezelf terugtrekt zodat je terecht komt in sociaal isolement.
Omdat chronische stress veel van je lichaam-geest systeem vergt zul je eerder fouten gaan maken. Je krijgt eenvoudigweg niet meer zoveel gedaan als voordien. Dit komt je zelfbeeld niet te goede, zo kan een vicieuze cirkel ontstaan.
Verslavende middelen
Het komt vaak voor dat mensen met chronische stress leven, de druk van de ketel proberen te halen en heil zoeken in verslavende middelen. Het roken van een sigaret kan je het gevoel geven dat je even aan de stress ontsnapt en je stressniveau kan doen dalen. Soms gaan mensen een stapje verder in en proberen zij verslavende middelen zoals wiet, drugs of alcohol in de hoop dat de gevoelens en symptomen van stress verminderen. Het tegendeel is echter waar: deze verslavingen zorgen juist voor meer stress.
Doordat je zelfbeeld rake klappen krijgt en je maar blijft piekeren over dezelfde dingen, kan het ook zijn dat je besluiteloosheid ervaart. Belangrijke beslissingen durf je niet te nemen en twijfelt steeds vaker aan wat nu het beste is om te doen.