“Wat praat die buurvrouw toch hard, ik wil dit niet horen! Dit is echt niet te doen!”
Zo was ik al een tijdje aan het klagen over het geluid van de buurvrouw dat onze woonkamer binnenkomt. Maar weet je? Dat klagen hielp helemaal niet. Ik raakte er alleen maar door geïrriteerd en werd er chagrijnig van, de situatie veranderde er niet door.
In België kennen ze sinds 2018 de “Maand van het Niet-Klagen”. In Nederland hebben we dit idee sinds kort ook overgenomen. Mijn moeder zei altijd: “Klagen helpt niet.” Dat is er bij mij goed ingestampt en daarom ben ik zelf niet zo’n klager. Maar wat betekent klagen eigenlijk? Klagen lijkt onschuldig, maar het heeft vaak meer impact op ons en onze omgeving dan we denken.
Wat is klagen precies?
Vanuit een psychologisch en sociaal perspectief gezien is klagen: het uiten van frustratie, ergernis of irritatie over iets dat je als onprettig ervaart. Dat kan te maken hebben met iets buiten jezelf, zoals iets of iemand in je omgeving. Of binnen jezelf, zoals je lichaam of gevoelens. Denk aan uitspraken zoals: “Oh jee, wat heb ik toch een hoofdpijn!”, “Nee hè, die buurvrouw praat weer zo hard!” of “Tsjonge, jonge, waarom is mijn laptop toch weer zo langzaam!”
Op het eerste gezicht lijkt klagen onschuldig. Het kan zelfs even lekker voelen om stoom af te blazen. Maar ongemerkt heeft klagen invloed op hoe je je voelt én op de kwaliteit van je relaties. Niemand vindt het fijn om te luisteren naar onnodig geklaag, toch? En, het verandert ook hoe je naar de wereld kijkt. Klagen uit gewoonte heeft een groot effect. Het maakt dat je alleen nog ziet wat er niet goed is.
Klagen en oordelen gaan vaak samen
Onder klagen zit vaak een oordeel verstopt. Bijvoorbeeld: als je zegt “Wat een drukke winkel, hier kun je toch niet normaal lopen!”, zeg je eigenlijk: “Deze winkel is slecht georganiseerd.” Klagen en oordelen komen voort uit een gevoel van ontevredenheid en laten zien dat je weerstand hebt tegen hoe de situatie op dat moment is.
Maar helpt het eigenlijk om te klagen of te oordelen? Het antwoord is meestal nee.
Wat zijn de gevolgen van klagen?
Klagen en oordelen hebben vaak negatieve effecten:
1. Meer stress: Ze roepen emoties op zoals frustratie, boosheid en teleurstelling. Dat verhoogt je stressniveau, omdat je lichaam meer cortisol aanmaakt (je belangrijkste stresshormoon).
2. Afstand tot anderen: Door te klagen of te oordelen, voelen anderen zich vaak niet begrepen en het kan zelfs tot conflicten leiden.
3. Minder positieve emoties: Klagen laat je vooral focussen op wat er misgaat. Daardoor is er minder ruimte voor vreugde, dankbaarheid en creativiteit.
4. Versterken van negatieve patronen: Hoe vaker je klaagt, hoe sterker dat patroon wordt in je brein. Het wordt een automatische reactie, waardoor je nog meer gaat klagen.
Mogen we dan helemaal niet meer oordelen of klagen?
Zeker wel. Oordelen en klagen zijn menselijk en soms zelfs nuttig. Oordelen helpt bij het nemen van beslissingen en het inschatten van situaties en door te klagen kan je je frustratie uiten of een probleem bespreekbaar maken. Waar het mij in deze blog om gaat is om bewust te worden van hoe vaak je dit doet en of het bijdraagt aan een oplossing en aan jouw welzijn. Door bewust om te gaan met wat je denkt en zegt, kun je kiezen of iets je echt helpt of dat je het beter los kunt laten.
Wat levert minder klagen en oordelen op?
Als je minder klaagt en oordeelt, gebeurt er iets bijzonders:
Je leert situaties en mensen accepteren zoals ze zijn. Dat geeft rust. Ook zul je meer compassie ervaren en begrip voor anderen hebben, wat zorgt voor betere verbindingen en relaties. Je stressniveau daalt, waardoor je je lichamelijk en mentaal beter voelt. En ook ga je meer zien wat er wél goed is en dat maakt je gelukkiger en dankbaarder.
Hoe kun je dan minder klagen en oordelen?
Het is niet altijd gemakkelijk om deze gewoontes los te laten, maar ook jij kunt het! Ik geef je vijf stappen waar je mee kunt beginnen:
1. Word je bewust van de momenten waarop je klaagt of oordeelt. Dit is de eerste stap naar verandering.
2. Accepteer situaties en mensen zoals ze zijn, ook al zijn ze niet perfect. Herinner jezelf eraan dat je niet alles onder controle hebt.
3. Als je merkt dat je wilt klagen, probeer dan iets positiefs te bedenken. Bijvoorbeeld: Merk je dat je wilt klagen over de regen? Probeer dan te denken: ‘Het is goed voor de planten en de natuur.
4. Probeer te begrijpen waarom iemand iets doet in plaats van meteen te oordelen. Stel jezelf bijvoorbeeld de vraag: “Waarom zou deze persoon zich zo gedragen?” Of, “hoe is deze situatie ontstaan”?
5. Oefen met mindfulness om bewust te zijn van wat er nu is, zonder oordeel. Dit helpt je om automatische klagende gedachten los te laten. Er staan zeven mindfulness oefeningen op mijn website en veel meer op het internet.
Een leven met minder klagen
Minder klagen en oordelen is een proces dat tijd en oefening vraagt, maar de voordelen zijn groot. Je zult merken dat je meer rust, vreugde en verbondenheid voelt. En wie weet inspireer je anderen ook om positiever naar het leven te kijken!
Wat als je vandaag begint? Probeer eens te stoppen met klagen over het weer of met oordelen over anderen. Focus op het goede in jezelf en de wereld om je heen. Begin klein, met kleine stapjes. En… stop dan niet na een maandje maar maak er een blijvende gewoonte van.
Geef een reactie