‘Wat ben jij stom zeg’! ‘Je ziet er niet uit in die kleren! ‘Hou nou maar eens op met je gezeur’! ‘Ach joh, dat kun jij helemaal niet’! ‘Nou, doe maar niet want daar zit toch niemand op te wachten’!

 

Zou jij zo tegen een vriend praten? – of tegen een vreemde? Ik hoop van niet en als dat toch jouw manier is… nou nodig mij dan maar niet uit.

Je zou denken dat het voor ons mensen heel normaal is dat we proberen om vriendelijk te zijn voor onze medemens, de mensen om ons heen, de mensen om wie we geven.
Want door vriendelijk te zijn laten we ze weten dat het niet erg is om fouten te maken of om te falen. Zo laten we ze weten dat ze gerespecteerd worden en dat we er voor ze zijn als ze zich slecht voelen. We troosten ze als het even niet gaat of als ze het moeilijk hebben en we laten ze weten dat we ze accepteren zoals ze zijn. Toch?

Je zou kunnen zeggen dat de meesten van ons vaardig zijn in het begripvol, vriendelijk en meelevend zijn naar de ander.

 

Hoe ga jij eigenlijk om met jezelf?

Vriendelijkheid, respect, medeleven, begrip. Het zijn mooie kwaliteiten die ons kunnen helpen in een  vreedzame omgang met anderen. Maar hoe ga jij eigenlijk om met jezelf? Heb jij ook zo’n innerlijke stem die je voortdurend bekritiseert of soms zelfs uitscheldt?

Je kunt wel bedenken dat als jouw innerlijke stem je voortdurend bekritiseert, je naar beneden haalt en uitscheldt, dat je jezelf ook waardeloos, incompetent en onzeker gaat voelen én dat zich dat vervolgens ook uit in je houding naar buiten.
Als je vaker in zo’n kritische gedachtestroom terechtkomt is de kans groot dat je eindigt in een voortdurende negatieve spiraal van zelf-sabotage en zelfbeschadiging. Zolang je jouw innerlijke criticus maar zijn gang laat gaan ben je de hele dag met jezelf in gevecht. Dat wil je toch niet?

Je bent dan niet alleen degene die aanvalt maar ook degene die aangevallen wordt. Het is een goed recept voor het ontwikkelen van chronische stress.
Cortisol wordt ook wel het stresshormoon genoemd. Chronische stress wordt gevoed door een verhoogde cortisolspiegel in je bloed en dat is gewoon niet goed voor je.

Kortom: door jezelf voortdurend te bekritiseren maak je de kans groter om chronische stressklachten te ontwikkelen en meer te gaan piekeren. Ook vergroot het de kans op het ontwikkelen van een depressie en dat je in een burn-out terecht komt.

 

Een ondersteunende vriend

Hoe zou het zijn als jouw innerlijke stem de rol van ‘ondersteunende vriend’ zou spelen? Of als je innerlijk beter, heilzamer of gewoon vriendelijker naar jezelf kunt reageren? Zodat je je veilig en geaccepteerd genoeg voelt om dié dingen te veranderen die  je zouden kunnen helpen om meer tevreden, gezonder en gelukkiger te zijn.

Zeg nou zelf, niemand wordt toch geboren als tiran of boze heks? Het goede nieuws is dus dat we die innerlijke ‘ondersteunende vriend’ vanaf dat we geboren zijn al bij ons hebben. Je zou kunnen zeggen: Ieder mens wordt geboren met de kwaliteiten van vriendelijkheid en mildheid. Ofwel:  compassie.

Jammer genoeg moeten we vaststellen dat compassie en zelfcompassie een kwaliteit is die in onze westerse prestatiegerichte en (be)oordelende samenleving moeilijk tot ontwikkeling komt.

Zo worden we al vroeg beoordeeld op hetgeen we niét goed doen in plaats van dat wat we wél goed doen. Het begint al tijdens onze opvoeding. Maar ook in het onderwijs en in ons werkbare leven wordt ons geleerd dat we resultaten moeten behalen en daar worden we ook voortdurend op beoordeeld. In onze individualistische samenleving wordt het belangrijk geacht dat je persoonlijke ambities hebt en die ook vervult. En als je dat niet lukt word je zelf verantwoordelijk gehouden voor je situatie. Klaarblijkelijk zijn we vergeten dat niet iedereen even getalenteerd is of evenveel geluk heeft in het leven.

 

Onderzoek naar de effecten van compassie.

Gelukkig kun je jezelf oefenen in het ontwikkelen van vriendelijkheid, naar compassievol zijn naar jezelf en naar de ander en in het toelaten van jouw eigen ‘ondersteunende vriend’.

Er is inmiddels veel onderzoek gedaan naar de effecten van het oefenen van (zelf)compassie. Daaruit blijkt dat mensen met (zelf)compassie veel minder kans hebben op depressie, burn-out, angst en stressklachten, piekeren en paniek. Mensen die het vermogen hebben om met vriendelijkheid en mildheid met zichzelf om te gaan blijken gelukkiger, veerkrachtiger en optimistischer te zijn over hun toekomst. Kortom; ze hebben een betere geestelijke gezondheid. Alle reden om te leren om wat aardiger voor jezelf te zijn, toch?

Zo leert de ervaring dat als je (zelf)compassie oefent je minder last hebt van piekeren, schaamte-, schuld en angstgevoelens. Je wordt vaardiger in het omgaan met -voor jou-  moeilijke dingen. Ook ervaar je minder angst om fouten te maken, afgewezen te worden of niet goed genoeg te zijn. Je mentale veerkracht en zelfvertrouwen neemt toe en je ervaart minder vaak zelfkritiek. Je wordt  milder voor jezelf, zorgt beter voor jezelf en doet vaker wat goed voor je is

Kortom: het oefenen van compassie maakt dat je lekkerder in je vel zit. Je wordt “je eigen beste vriend”.